Zelf Asperges Telen
Asperges zijn vrij prijzig maar je kunt een hoop geld besparen door de witte stengels zelf in je eigen achter- of moestuin te kweken. Dit is hartstikke leuk maar er komt nog aardig wat bij kijken voordat dit witte goud op je bordt ligt. Hier staat beschreven hoe je dit moet aanpakken, van zaadje tot maaltijd.
Zaad of aspergeklauwen kopen?
Je kunt ervoor kiezen om zelf te zaaien of om aspergeklauwen te kopen. Aspergeklauwen zijn de wortels van een 2 jaar oude plant en deze kun je meteen gebruiken om de asperges te kweken. Als je kiest voor zelf zaaien dan moet je dus eerst 2 jaar langs wachten voordat je deze aspergeklauwen zelf hebt gekweekt. We raden dus aan om de klauwen te kopen bij de kwekers, je kunt dan in het tweede jaar meteen al een aantal asperges oogsten. Er zijn veel websites waar deze online zijn te bestellen en netje thuis afgeleverd worden met de instructies erbij. Als je dit doet kun je het volgende hoofdstuk “Zelf zaaien” ook meteen overslaan.
Zelf zaaien
Wil je toch het hele proces van de eerste 2 jaar meemaken en de plantjes zelf opkweken dan moet je eerst een keuze maken waar je dit wilt doen, binnen of buiten. Sommige van deze zaden zijn vrij prijzig dus het is aan te raden om het binnen te doen. Vanaf begin maart tot het einde van april kun je beginnen met zaaien in een zaaibakje met ongeveer 10 cm aarde. Leg de zaden bovenop deze aarde en zorg dat ze ongeveer 5 cm afstand van elkaar hebben. Hierna plaats je ongeveer 1 cm zand op de zaden.
De zaden moeten ergens geplaats worden waar het licht is en ze houden van een kamertemperatuur. Verder moet je de zaden vochtig houden. Binnen een week of 2 zie je de eerste plantje de kop opsteken en als ze 10 cm gegroeid zijn is het tijd om ze in aparte potten te planten. Neem hiervoor potten die diep zijn, dit voor de grote wortels die de plant krijgt.
Rond mei zouden de plantjes ongeveer 30 cm hoog moeten zijn en is de tijd aangebroken om ze over te planten naar een tijdelijk kweekbed buiten. Dit bed moet je zeer diep omspitten, zeker wel een halve meter en zorg dat de planten 30 cm van elkaar afstaan. Hier laat je ze anderhalf jaar staan zodat ze genoeg wortels aan de klauwen krijgen. Na deze anderhalf jaar, dus rond februari / maart is het tijd om de wortels uit de grond te halen, gebruik hiervoor een riek of probeer het voorzichtig met een schep. Je hebt nu zelfgemaakte aspergeklauwen die je 2 jaar geleden ook meteen bij een kweker had kunnen kopen. Lees nu verder voor het vervolgproces waarin de planten naar hun definitieve kweekbed gaan.
De aspergeklauwen poten
Als je de aspergeklauwen niet zelf hebt gekweekt, heb je deze waarschijnlijk bij een kweker of bij een webshop gekocht. Deze klauwen zijn al 2 jaar oud, zie het hoofdstuk “Zelf zaaien” hierboven. In de volgende hoofdstukken leggen we uit hoe je het poten en verzorgen aanpakt.
Standplaats kiezen.
De standplaats is erg belangrijk, vooral voor de witte asperges. Ze hebben het liefst een lichte grond die goed doorlaat en ze willen een hoog humus gehalte. Zandgrond is perfect maar op bijvoorbeeld klei zullen ze het veel minder doen.
Groene asperges zijn makkelijker, deze hoeven immers ondergronds geen witte stengels te maken en kunnen daarom ook veel ondieper geplant worden. Deze hoeven later ook niet opgehoogd te worden en doen het ook veel beter in de klei dan hun witte broertjes en zusjes.
Zorg dat je de bedden op een zonnige plek graaft, hoe warmer de zon de grond kan opwarmer hoe vroeger de oogst. Let een beetje op waar je ze precies plant in de (moes) tuin want het loof van de plant kan best hoog worden en kan voor schaduw zorgen op de andere plantjes. Zorg in ieder geval voor de perfecte plek want deze zal hier zo’n 15 jaar blijven.
De grond voorbereiden
Heb je in de tuin een harde grond waar wortels moeilijk doorheen komen dan kun je het beste wat voorbereidingen maken, liefst een aantal maanden van tevoren. Een asperge heeft namelijk een worteldiepte van 75 cm nodig en daarom moet je het definitieve plantenbed diep omspitten, zeker tot 75 cm. Doe dit altijd met droog weer en een droge grond. Maak de grond ook helemaal vrij van wortelonkruid, het is een goed idee om het stuk waar je de klauwen wilt gaan plaatsen een jaar van tevoren af te dekken met karton zodat je zo min mogelijk onkruid hebt.
Het is ook aan te raden om de grond goed te bemesten en hiervoor kun je compost, humus of stalmest gebruiken. Voeg deze toe als je de grond aan het spitten bent en gebruik zo’n 10 liter per vierkante meter.
Planten
De aspergeklauwen moeten vroeg in de lente geplant worden. Graaf een geul van ongeveer 25 cm diep en 70 cm breed, de lengte hangt natuurlijk af van hoeveel klauwen je hebt en hoeveel ruimte. De aarde die uit de geul komt schep je er netjes naast. Als je meerdere rijen maakt moet je zeker anderhalve meter ruimte overlaten tussen deze rijen. Spit de bodem van de geul nog een keer goed om en maak deze daarna netjes plat.
Nu kun je om de 30 cm een plantje plaatsen en zorg hierbij dat de wortels van de plant zo gelijkmatig mogelijk verspreid worden. De groeipunten moeten in de lengterichting van de bedden staan want anders is er later kans dat de aspergestengels naast de bedden gaan groeien. Nu ga je de geul waar de aspergeklauwen inliggen dichtgooien met de hand. Gooi hem nog niet helemaal dicht, leg er ongeveer 7 cm aarde bovenop, de rest dekken we af als de plant begint te groeien. Het kan zijn dat de ene plant sneller groeit dan de andere maar dit maakt niet uit. Geef de planten water als de bedden droog zijn, vooral bij de droge dagen die nog wel eens voorkomen in april.
Zorg ook dat de geulen goed onkruid vrij blijven, als we daarmee bezig zijn in de loop van de zomer vullen we de geulen steeds verder op totdat ze aan het eind van het seizoen vol met grond zitten.
Na het planten
Jaar 1
De plant zal het eerste jaar flink groeien en rond november is het tijd om al het loof te verwijderen dat is afgestorven. Je moet de bedden altijd goed opruimen want de planten zijn nogal gevoelig voor ziektes. Deze worden door de aspergekever en de aspergevlieg veroorzaakt, dus met een schoon bed heb je veel minder kans op ziektes. De kever legt eitjes aan de onderkant van de stengels. Trek dus de totale stengel tot aan de basis van de aspergeplant eruit. Vernietig alle loof door het te verbranden, hiermee vernietig je ook de kevers– en vliegeneitjes.
Jaar 2
In het tweede jaar kunnen we onze eerste asperges oogsten. Eerst gaan we de grond boven de asperge ophogen door een berm te maken, dit doen we rond begin april.
We maken de berm nog niet zo hoog, hoogstens 25 cm. In de maand mei zullen de stengels door de berm heen groeien en zodra je de eerste kopjes naar boven ziet komen kun je er een paar oogsten, meestal niet meer dan 2 per plant omdat de plant nog jong is en niet klaar is voor een lange oogst. Oogsten doe je door de grond rondom de asperge weg te halen en de stengel beet je pakken aan de top. Snij hem daarna met een mes onderaan af en vul het gat weer op met grond. Leg de asperges even een paar uur in het water, dit voorkomt snelle uitdroging.
Jaar 3
De plant gaat dit jaar veel meer asperges geven dan vorig jaar. In het voorjaar schudden we de bedden een beetje los en graven we ze voor een deel af om de grond een beetje sneller op te laten warmen. Komen de eerste kopjes naar boven? Dan maken we een nieuwe heuvel bovenop de koppen, zorg dat deze 20 cm boven het maaiveld uitkomt. Gebruik de grond die naast de rijen ligt zodat je een mooie heuvel krijgt die vanaf de gegraven geulen waar je de aarde vandaan hebt ongeveer 40 cm hoog is. Als de koppen boven de berm uitsteken kan de oogst beginnen, je zou nu zo’n 6 weken moeten kunnen oogsten.
Jaar 4 en de rest.
De planten zijn volgroeid en er kan het volledige seizoen geoogst worden. Doe dit tot de officiële einddatum van het seizoen, 24 juni. Laat de plant daarna uitrusten zodat hij de komende jaren nog veel mooie asperges kan geven. Na een jaar of tien tot twaalf is het afgelopen met de plant en kun je de grond waar deze in stond 25 tot 30 jaar niet gebruiken voor asperges. Je zult een ander stukje grond moeten zoeken.
Wil je liever zelf groene asperges telen? Bouw dan geen bermen maar laat ze doorgroeien tot een cm of 30.